La hodiaŭaj problemoj proponitaj koncerne Sanktan Pion la Dekan estas multaj, ĉu el la liturgia kaj religia-eklezia vidpunkto de ĉiuj flankoj (katekismo, preĝejmuziko, papa aŭtoritato ktp), ĉu el tiu kiu estas eminente la historia-interpretativa vidpunkto. Kaj ĉi tio okazas malgraŭ multaj episkopoj parolas eĉ simpatie pri granda sanktulo de la Roma Eklezio kiu, malgraŭ la reformista rigidmieno per kiu li alfrontis sian pontifikecon, šainas apartigita ĉe ariergarda kaj reakcia pozicio. Certe, ne ĉio pri Li estas fajna kaj pura oro (precipe kun la Modernismo), sed eble mem la postaj papoj, malgraŭ ilia hieratiko aŭ ilia simpatio (Pio la 11-a, Pio la 12-a, Johano la 23-a, Paŭlo la 6-a kaj Johano Paŭlo la 2-a), akcentis kelkajn kompreneblajn autoritatemajn aspektojn (pastro Ernesto Buonaiuti, pastro Lorenzo Milani, pastro Primo Mazzolari, Dom Giovanni Franzoni, pastro Giulio Girardi, mons-ro Marcel Lefebvre, Hans Küng, pastro Leonardo Boff, ecc.). Sed estas ankoraŭ vere gravega sanktulo, se la episkopo de Padovo, mons-ro Antonio Mattiazzo (elp. Antonjo Matiaco), transprenis kiel devizon de sia episkopa ofico la latinan frazon "Recapitulare omnia in Christo" (resumigi ĉiujn aferoin en Kristo) (Ef. 1, 10 ), kiu estas la sama de Pio 10-a, ankaŭ se la vorto Recapitulare anstataŭas Instaurare.
Alia prava problemo estas la grupigo de la festoj pri Sankta Pio 10-a en unu nura. La Dies Natalis (la tago en kiu Li mortis sur la Tero kaj naskiĝis al la ĉiela vivo) estas ĉiujara tago 21a de aŭgusto, kiu šajnas nepraktikebla pro la somera sezono (en Riese, la naskiĝurbeto de Jozefo Sarto en la diocezo Treviso (exp. Trevizo), tamen ĝi altiras pli ol 3000 personoj por la jara procesio); antaŭ 40 jaroj estis celebrita la unua dioceza festo, en kiu S. Pio la 10-a unuafoje estis elektita kunpatrono de la diocezo Treviso kune kun S-ta Liberalo el Altino, la 3an de septembro 1957 (episkopo mons-ro Egidio Negrin); antaŭ 13 jaroj okazis la unua celebrado de la ekstera festo de S. Pio 10-a la 16an de novembro 1985 (centjara datreveno de Lia episkopa konsekro) aŭ je la dimanĉo kiu randu tiun daton.
Grava problemo konsistas en la rotoj de la sekvantoj de mons-ro Lefebvre, kiuj multfoje vizitas la dometon kie naskiĝis, lasante skribaĵojn sur la notlibro de la vizitantoj kiuj himnas al la agado de lia skisma fondinto Lefebvre (kiel "Que S. Pie X benisse l'oeuvre de Mgr. Lefebvre!", t. e. "ke Sankta Pio la 10-a benu la agadon de mons-ro Marcel Lefebvre!"). Li pri Pio la 10-a nenion komprenis, kaj li aliĝis ne la reformemaj vidpunktoj de Papo Pio la 10-a, sed nur tiuj aŭtoritatemaj, kiuj koncernis la etoson de lia tiama Eklezio, je la komenco de ĉi tiu jarcento.
Oni planas poste plivalorigi la itinerojn muzeajn kaj devotecajn koncerne Sanktan Pion la 10-an: ekde la naskiĝa dometo kaj muzeo en Riese (exp. Rieze), al seminario en Padovo, al preĝejo kaj muzeo en Tombolo, al preĝejo kaj muzeo en Salzano (Venecio) , al seminario kaj katedralo en Treviso, al seminario kaj katedralo en Mantovo, al seminario kaj baziliko de S. Marko en Venecio, ĝis la altaro de la Prezentado en la baziliko de Sankta Petro kaj al la Vatikanaj Muzeoj.
Ni esperu, ke la Jubileo permesos al ni grandan kaj gravan operacion, kiu samtempe estas religia kaj kultura.
Multaj estas la preĝejoj kaj la paroĥoj dediĉitaj al Pio la 10-a en la tuta mondo: multenombraj en Hispanio, 89 en Usono, 86 en Italio, 62 en Germanio, 19 en Kanado, 15 en Belgio, 2 en Aŭstrio, 1 en Čekio, 11 en Argentino, 1 en Čilio, 1 en Kolombio, ktp: oni antaŭvidas ekde nun rimarkindan fluon de pilgrimantoj, venontaj el la Nordo kaj el la Oriento de Eŭropo.
Nun necesas pensi pri multaj aliaj taskoj, ĉar tempo pasas, kaj multenombraj estas la datfaloj pri Sankta Pio la 10-a inter la 2000a jaro kaj la 2014a jaro.
Čar la klopodo estas granda kaj la tempo estas mallonga, mi proponis al IKUE kaj al ĝia itala sekcio liberan starigon de grupo da katolikaj esperantistoj aŭ simpatiantoj, nomata "Geamikoj de Sankta Pio la Deka", kun programo kiu povus efektiviĝi per jenaj punktoj:
Se tia propono sukcesos, bonvolu esperantistaj legantoj scribi al mi. Mia adreso estas:
Viale della Rimembranza, 18/2 30030 Salzano (Venezia) Italia.
Koran dankon al ĉiuj!
Quirino Bortolato
(Espero Katolika, Numero 3-4/1998, Marto-Aprilo 1998, p.j 60-62)
ultimo aggiornamento: 14.08.2007